ΕΙΣΑΓΩΓΗ
Η αρτηριακή πίεση είναι η πίεση που ασκείται στο εσωτερικό τοίχωμα των μεγάλων αρτηριών κατά τη μεταφορά του αίματος από την καρδιά σε όλα τα όργανα του σώματός μας. Υπέρταση σημαίνει ότι η αρτηριακή πίεση είναι σταθερά αυξημένη πάνω από τα φυσιολογικά όρια.
Κάθε φορά που η καρδιά χτυπά αντλείται αίμα προς τα αγγεία μας, τα τοιχώματα των οποίων πιέζονται με αποτέλεσμα τη δημιουργία της αρτηριακής πίεσης. Η διατήρηση της αρτηριακής πίεσης σε φυσιολογικά επίπεδα είναι ύψιστης σημασίας, καθώς με αυτόν τον τρόπο μπορεί να προληφθεί η εμφάνιση πολλών δυνητικά απειλητικών για τη ζωή παθολογικών καταστάσεων. Η υπέρταση είναι μία σοβαρή παθολογική κατάσταση και μπορεί να αυξήσει τον κίνδυνο παθήσεων όπως τα εγκεφαλικά επεισόδια , το έμφραγμα του μυοκαρδίου, οι νεφρικές παθήσεις ,η καρδιακή ανεπάρκεια και τα ανευρύσματα. Είναι μία από τις κύριες αιτίες πρόωρου θανάτου παγκοσμίως με πάνω από 1 στους 4 άνδρες και 1 στις 5 γυναίκες να έχουν την πάθηση. Συνολικά, πάνω από ένα δισεκατομμύριο άνθρωποι πάσχουν από υπέρταση, η οποία δυστυχώς σπάνια έχει εμφανή συμπτώματα.
ΕΙΔΗ ΥΠΕΡΤΑΣΗΣ
Υπάρχουν δύο είδη υπέρτασης:
- Πρωτοπαθής υπέρταση, που ονομάζεται επίσης ιδιοπαθής. Τείνει να αναπτύσσεται σταδιακά για πολλά χρόνια. Η συσσώρευση πλάκας στις αρτηρίες ή αλλιώς αθηρωμάτωση αυξάνει τον κίνδυνο εμφάνισης υψηλής αρτηριακής πίεσης.
- Δευτεροπαθής υπέρταση. Αυτός ο τύπος υψηλής αρτηριακής πίεσης προκαλείται από μια υποκείμενη πάθηση. Τείνει να εμφανίζεται ξαφνικά και να προκαλεί υψηλότερη αρτηριακή πίεση συγκριτικά με την πρωτοπαθή υπέρταση. Οι καταστάσεις και τα φάρμακα που μπορεί να οδηγήσουν σε δευτεροπαθή υπέρταση περιλαμβάνουν:
- Όγκους επινεφριδίων
- Προβλήματα των αιμοφόρων αγγείων που υπάρχουν κατά τη γέννηση, που ονομάζονται επίσης συγγενή καρδιαγγειακά ελαττώματα
- Φάρμακα για το βήχα και το κρυολόγημα, μερικά αναλγητικά, αντισυλληπτικά χάπια και άλλα συνταγογραφούμενα φάρμακα
- Παράνομα ναρκωτικά, όπως κοκαΐνη και αμφεταμίνες
- Νεφρική Νόσος
- Αποφρακτική άπνοια
- Προβλήματα θυρεοειδούς
ΜΕΤΡΗΣΗ ΤΗΣ ΑΡΤΗΡΙΑΚΗΣ ΠΙΕΣΗΣ
Η αρτηριακή πίεση περιλαμβάνει δύο μετρήσεις, τη συστολική και τη διαστολική, που εξαρτώνται από το αν ο καρδιακός μυς συστέλλεται (συστολή) ή χαλαρώνει (διαστολή) μεταξύ των παλμών. Η συστολική πίεση είναι η δύναμη που ασκείται στις αρτηρίες όταν ο καρδιακός μυς συστέλλεται και αντλεί αίμα προς τα όργανά μας. Η διαστολική πίεση είναι η αντίσταση στην ροή του αίματος από τα τοιχώματα των αρτηριών όταν ο καρδιακός μυς χαλαρώνει. Και οι δύο πίεσης μετριούνται σε χιλιοστά της στήλης υδραργύρου (mmHg).
Ως γενικός κανόνας η αρτηριακή πίεση θεωρείται υψηλή όταν είναι μεγαλύτερη από 140/90 mmHg ή 150/90 mmHg όταν κάποιος είναι πάνω από 80 ετών. Η ιδανική αρτηριακή πίεση συνήθως κυμαίνεται μεταξύ 100/60 και 120/80 mmHg. Επίσης είναι καλό να γνωρίζουμε ότι συχνά παρατηρούνται ελαφρές διαφοροποιήσεις από άτομο σε άτομο. Αυτό που θεωρείται χαμηλό ή υψηλό για εσάς μπορεί να είναι φυσιολογικό για κάποιον άλλο. Εάν η αρτηριακή σας πίεση είναι υψηλή αυξάνεται ο κίνδυνος να προκληθεί βλάβη στα αιμοφόρα αγγεία και σε όργανα όπως η καρδιά, ο εγκέφαλος, οι νεφροί και τα μάτια. Όλοι οι ενήλικες άνω των 40 συνίσταται να ελέγχουν την αρτηριακή τους πίεση τουλάχιστον κάθε 5 χρόνια, καθώς η έγκαιρη διάγνωση είναι καθοριστικής σημασίας προκειμένου να προληφθούν οι επιπλοκές της νόσου.
ΠΑΡΑΓΟΝΤΕΣ ΚΙΝΔΥΝΟΥ
Κάποιος μπορεί να διατρέχει μεγαλύτερο κίνδυνο εάν:
- Είναι υπέρβαρος.
- Καταναλώνει πολύ αλάτι και δεν τρώει αρκετά συχνά φρούτα και λαχανικά.
- Δεν αθλείται επαρκώς.
- Πίνει πολύ αλκοόλ ή καφέ.
- Καπνίζει.
- Δεν κοιμάται ή έχει διαταραγμένο ύπνο.
- Είναι άνω των 65 ετών.
- Έχει κάποιον στο συγγενικό του περιβάλλον με υπέρταση.
ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ
Η αντιμετώπιση της υπέρτασης μπορεί να επιτευχθεί με δύο τρόπους: τη βελτίωση του τρόπου ζωής και τη φαρμακευτική αγωγή.
Βασικές αλλαγές στον τρόπο ζωής μας όπως η στροφή στην υγιεινή διατροφή , η συχνή άσκηση , ο περιορισμός του αλατιού στο φαγητό , η μείωση της ποσότητας του αλκοόλ που καταναλώνουμε, ο περιορισμός του καπνίσματος και της καφεΐνης, μπορούν σε αρκετές περιπτώσεις να αποδειχτούν αρκετές για τη διατήρηση της αρτηριακής πίεσης σε φυσιολογικά επίπεδα.
Εάν οι αλλαγές αυτές δε γίνεται να πραγματοποιηθούν ή δε φέρουν τα επιθυμητά αποτελέσματα τότε η φαρμακευτική αγωγή αποτελεί μονόδρομο. Τα κοινά φάρμακα για την υψηλή αρτηριακή πίεση περιλαμβάνουν:
- Αναστολείς ΜΕΑ-όπως η εναλαπρίλη , η λισινοπρίλη και η ραμιπρίλη.
- Αναστολείς των υποδοχέων της αγγειοτενσίνης-2 (ARBs) όπως η καντεσαρτάνη, η ιρβεσαρτάνη, η λοσαρτάνη, η βαλσαρτάνη και η ολμεσαρτάνη.
- Αναστολείς διαύλων ασβεστίου όπως η αμλοδιπίνη, η φελοδιπίνη, η νιφεδιπίνη, η διλτιαζέμη και η βεραπαμίλη.
- Διουρητικά όπως η ινδαπαμίδη, η βενδροφλουμεθειαζίδη, η αμιλορίδη, η σπιρολακτόνη και η φουροσεμίδη.
- Βήτα αποκλειστές όπως ατενολόλη και βισοπρολόλη.
- Άλφα αποκλειστές όπως δοξαζοσίνη.
Πηγές:
