Το άρθρο δημιουργήθηκε με τη χρηματοδότηση του European Solidarity Corps Gr μέσω του Ι.ΝΕ.ΔΙ.ΒΙ.Μ
Στο προηγούμενο άρθρο περιέγραψα πώς μπορείτε να σταματήσετε μια αιμορραγία. Το επόμενο βήμα είναι η περιποίηση του τραύματος και με αυτό θα ασχοληθώ στο σημερινό κείμενο.
Πρώτα από όλα, λοιπόν, εξασφαλίστε ότι η αιμορραγία έχει σταματήσει. Αυτό πρέπει να είναι πάντοτε το πρώτο σας μέλημα, ώστε να μη χαθεί μεγάλη ποσότητα αίματος και να αποφευχθούν τα χειρότερα. Τα βήματα που προτείνεται να ακολουθήσετε είναι τα εξής:
1. Καθαρισμός της Πληγής
α. Καθαρίστε την πληγή με τρεχούμενο νερό βρύσης. Η πληγή μπορεί να καθαριστεί και με αποστειρωμένο φυσιολογικό ορό 0,9%, που είναι ισοτονικό διάλυμα και δεν επιδρά αρνητικά στην επούλωση. Φυσιολογικός ορός πρέπει να υπάρχει στον σάκο πρώτων βοηθειών του σχολείου. Αλλά, ακόμη και αν δεν είναι διαθέσιμος, μικρό το κακό. Όπως αναφέρθηκε πιο πάνω, το καθαρό τρεχούμενο νερό βρύσης αρκεί. Έχουν γίνει αρκετές μελέτες και η χρήση αποστειρωμένου φυσιολογικού ορού δε συνδέθηκε με στατιστικά σημαντική μείωση της πιθανότητας μόλυνσης.
β. Στεγνώστε την πληγή ταμπονάροντάς την με μία καθαρή γάζα ή πετσέτα.
2. Χρήση Αντισηπτικού
Η χρήση αντισηπτικών όπως το οξυζενέ (υπεροξείδιο του υδρογόνου) και το Betadine (ιωδιούχος ποβιδόνη) δεν προτείνεται, καθώς έχει αποδειχθεί ότι βλάπτουν τον υγιή ιστό και καθυστερούν την επούλωση.
🧴 Tip: Οι τυπικές πληγές μικρού σχετικά μεγέθους αρκεί να καθαριστούν με νερό/φυσιολογικό ορό. Η χρήση αντισηπτικού έχει νόημα μόνο σε πληγές με υψηλό κίνδυνο μόλυνσης, όπως για παράδειγμα όταν η πληγή είναι εμφανώς βρόμικη.
Σε περίπτωση που κριθεί σκόπιμο να χρησιμοποιηθεί αντισηπτικό, το διάλυμα χλωρεξιδίνης 0,05% αποτελεί μία καλή επιλογή. Είναι αποτελεσματικό έναντι μεγάλου εύρους βακτηρίων και δεν έχει συσχετιστεί με καθυστερημένη επούλωση, καθώς δεν είναι επιβλαβές για τον υγιή ιστό. Βέβαια, υπάρχει πιθανότητα κάποιος μαθητής να είναι αλλεργικός στη χλωρεξιδίνη. Αν παρατηρηθεί τσούξιμο ή το δέρμα κοκκινίσει μετά τη χρήση του διαλύματος, ξεπλύνετε την περιοχή με νερό ή φυσιολογικό ορό και μην ξαναχρησιμοποιήσετε το διάλυμα στον συγκεκριμένο μαθητή.
Εφαρμογή του διαλύματος χλωρεξιδίνης 0,05%:
Αφού πρώτα καθαρίσετε την πληγή, κάντε τα εξής:
- Εμποτίστε μία αποστειρωμένη γάζα με το διάλυμα.
- Ταμπονάρετε την πληγή με την εμποτισμένη γάζα. Προτείνεται να καθαρίσετε και το δέρμα γύρω από την πληγή, για να μειωθεί ακόμα περισσότερο ο κίνδυνος μόλυνσης.
- Αφήστε την περιοχή να στεγνώσει πριν προχωρήσετε στο επόμενο βήμα, που είναι η κάλυψη με επίθεμα.
3. Κάλυψη με Επίθεμα
Καλύψτε την πληγή με αποστειρωμένο αυτοκόλλητο επίθεμα. Υπάρχουν πολλά διαφορετικά επιθέματα και μπορείτε να διαλέξετε το κατάλληλο, ανάλογα με το είδος και το μέγεθος της πληγής. Σε αυτό το άρθρο δεν θα αναλύσουμε τα διάφορα είδη επιθεμάτων και τις ιδιότητές τους, καθώς θα ξεφύγουμε από το θέμα μας.
4. Παρακολούθηση του Τραύματος
Κάθε φορά που αλλάζουμε το επίθεμα και καθαρίζουμε την πληγή, ελέγχουμε για σημεία μόλυνσης όπως:
- Ερυθρότητα
- Πρήξιμο
- Πόνος που επιμένει
- Παρουσία πύου
Αν παρατηρήσετε κάτι από αυτά, αναζητήστε άμεσα ιατρική βοήθεια, καθώς η πληγή θα πρέπει να αξιολογηθεί περαιτέρω.
❓ Να καλύψω την πληγή ή να την αφήσω ανοιχτή στον αέρα;
Όταν ήμουν μικρός, είχα ακούσει πολλές φορές τη συμβουλή να αφήσω κάποια πληγή ανοιχτή στον αέρα για να επουλωθεί πιο γρήγορα. Ίσως να το έχετε ακούσει κι εσείς, καθώς ήταν – και συνεχίζει να είναι – μια σχετικά δημοφιλής άποψη. Πάντως, τα σύγχρονα ερευνητικά δεδομένα υποστηρίζουν ότι οι περισσότερες πληγές καλό είναι να καλύπτονται. Και υπάρχουν αρκετοί λόγοι για αυτό:
- Η υγρασία προάγει την επούλωση. Η χρήση επιθέματος διατηρεί την υγρασία στην πληγή, πράγμα απαραίτητο για την κυτταρική αναγέννηση και τη γρηγορότερη επούλωση.
- Προστασία από μόλυνση. Τα επιθέματα καλύπτουν την πληγή και την προστατεύουν από βρομιά, βακτήρια και περαιτέρω τραυματισμούς.
- Μείωση της πιθανότητας σχηματισμού ουλής. Η διατήρηση ενός υγρού περιβάλλοντος επούλωσης περιορίζει τον σχηματισμό εφελκίδας (κακαδιού) στην περιοχή και, κατ’ επέκταση, τη δημιουργία ουλής.
Βέβαια, υπάρχουν και εξαιρέσεις. Για παράδειγμα, πολύ μικρές πληγές που είναι από τη φύση τους σχετικά στεγνές, δε χρειάζεται να καλύπτονται.
Για περισσότερες χρήσιμες πληροφορίες σχετικά με τις πρώτες βοήθειες, μείνετε συντονισμένοι. Επιπλέον, μπορείτε να βρείτε πλούσιο υλικό στα κανάλια μας σε YouTube, TikTok και Instagram.
Πηγές:
1.NHSInform – Cuts and grazes
2.Cleveland Clinic – Should You Bandage a Cut or Sore or Let It Air Out?
3.UPMC HealthBeat – Do Wounds Need Air to Heal?
4.Ubbink DT, Brölmann FE, Go PM, Vermeulen H. Evidence-Based Care of Acute Wounds: A Perspective. Adv Wound Care (New Rochelle). 2015 May 1;4(5):286-294. doi: 10.1089/wound.2014.0592. PMID: 26005594; PMCID: PMC4432965.
5.Mayo Clinic – Chlorhexidine (topical application route)
