Εισαγωγή
Πολλοί από εσάς θα έχετε ακούσει για τον κανόνα των πέντε δευτερολέπτων. Για όσους δεν τον έχουν ακουστά, είναι ο κανόνας που υποστηρίζει ότι εάν πέσει φαγητό στο πάτωμα και κάποιος το μαζέψει μέσα σε πέντε δευτερόλεπτα, δεν προλαβαίνουν να μεταφερθούν μικρόβια σε αυτό και είναι ασφαλές για κατανάλωση. Κατά πόσο όμως είναι αληθής αυτός ο ισχυρισμός;
Ο κανόνας του Χαν
Πίσω στο 1400 π.Χ. ,στη Μογγολία, ο Τζένγκις Χαν , ο διάσημος Μογγόλος αυτοκράτορας ,εφάρμοσε τον κανόνα του Χαν σύμφωνα με τον οποίο εάν το φαγητό έπεφτε στο πάτωμα, μπορούσε να παραμείνει εκεί για όσο το επέτρεπε ο ηγεμόνας. Θεωρούνταν ότι το φαγητό για τον Χαν ήταν τόσο ιδιαίτερο, που ήταν καλό να καταναλώνεται ό,τι και να είχε συμβεί. Βέβαια, η αλήθεια είναι ότι εκείνη την εποχή οι άνθρωποι δε γνώριζαν τους κίνδυνους που ελλοχεύουν όταν γίνεται κατανάλωση μολυσμένου φαγητού.
Παράγοντες που επηρεάζουν το ρυθμό μεταφοράς μικροβίων στο φαγητό
Γενικά, έχουν γίνει αρκετές έρευνες γύρω από το συγκεκριμένο θέμα. Μία από αυτές κατέληξε στο συμπέρασμα ότι η υγρασία, ο τύπος της επιφάνειας και ο χρόνος επαφής του φαγητού με το έδαφος επηρεάζουν το βαθμό μόλυνσής του. Επίσης, διαπιστώθηκε ότι ορισμένα φαγητά μολύνονται γρηγορότερα σε σύγκριση με άλλα. Σχετικά με την επιφάνεια στην οποία πέφτει το φαγητό, παρατηρήθηκαν αξιοσημείωτες διαφορές ανάλογα με το υλικό κάθε επιφάνειας. Για παράδειγμα, τα μικρόβια μεταφέρονταν με αργό ρυθμό όταν το φαγητό έπεφτε σε ένα χαλί. Από την άλλη, σε επιφάνειες όπως τα πλακάκια και ο ανοξείδωτος χάλυβας παρατηρήθηκε πολύ πιο γρήγορος ρυθμός μεταφοράς των μικροβίων. Είναι άξιο αναφοράς ότι σε ορισμένες περιπτώσεις η μεταφορά μικροβίων άρχιζε σε χρόνο λιγότερο από ένα δευτερόλεπτο. Το είδος του φαγητού μπορεί ,επίσης ,να κάνει την διαφορά. Ένα κομμάτι υγρού κολλώδους φαγητού, που πέφτει σε ένα δάπεδο με πλακάκι, είναι πιθανό να μαζέψει πολύ περισσότερα βακτήρια συγκριτικά με ένα κουλουράκι που προσγειώνεται σε ένα χαλί.
Συμπτώματα τροφικής δηλητηρίασης
Τα πιο κοινά συμπτώματα τροφικής δηλητηρίασης περιλαμβάνουν κοιλιακό άλγος, κράμπες, διάρροια ,ναυτία και εμετό, πονοκέφαλο, κρυάδες. Παρόλο που τα περισσότερα από αυτά τα συμπτώματα υποχωρούν μόνα τους, υπάρχουν παραδείγματα τροφογενών ασθενειών που αποδείχτηκαν απειλητικές ακόμα και για τη ζωή. Είτε είστε από τους ανθρώπους που επιλέγουν να πετούν ότι φαγητό έχει πέσει κάτω, είτε τρώτε τρόφιμα που έχουν ακουμπήσει στο πάτωμα, ένα είναι σίγουρο: Ότι βακτήρια υπάρχουν παντού, απλώς δε γνωρίζουμε τον ακριβή αριθμό και τον τύπο τους.
Συμπέρασμα
Αν και ο κανόνας των πέντε δευτερολέπτων είναι ένας μύθος, δε σημαίνει απαραίτητα ότι το φαγητό δεν είναι ασφαλές όταν πέσει στο πάτωμα. Ο κίνδυνος για την υγειά από την κατανάλωση φαγητού από το πάτωμα εξαρτάται από πολλούς παράγοντες. Δύο σημαντικοί παράγοντες που δεν προαναφέρθηκαν είναι η ποσότητα και ο τύπος των βακτηρίων που βρίσκονται στο πάτωμα, καθώς και η συνολική κατάσταση της υγείας του ατόμου που καταναλώνει το φαγητό. Καλό θα ήταν βέβαια, να μη ρισκάρουμε την υγεία μας.
Σύμφωνα με τους ειδικούς η καλύτερη επιλογή είναι να πετάμε οτιδήποτε έχει έρθει σε επαφή με το πάτωμα, ώστε να αποφύγουμε την οποιαδήποτε πιθανότητα τροφιμογενούς ασθένειας. Οπότε, εάν έχετε ενδοιασμούς, καλυτέρα να πετάξετε οτιδήποτε έπεσε στο πάτωμα πάρα να το καταναλώσετε.
Πηγές:
1.Is the Five-Second Rule for Food True? | Houston Methodist On Health
2.The 5-Second Rule for Food: Fact or Fiction? (healthline.com)
3.5 Second Rule: Myth or Fact? (webmd.com)
4.Busting food safety myths: the 5 second rule | safefood
Εικόνα: Agê Barros, Unsplash
